Jolastokiak: mutilak erdian, neskak bazterretan

Jolasa garrantzitsua eta funtsezkoa da
haurren garapenean. Adituek diotenez;
zentzumenak estimulatzeaz gain, garapen
intelektuala suspertu, emozio positiboak
indartu eta komunikazio eta gizarteratze
tresnak sendotzen laguntzen du. Jolasak magia
dauka eta edozein lekutan sor omen daiteke:
etxean, eskolako jolastokian, igerilekuan,
dendan, kalean, parkean…

Egia esan nire lanbide berriak inguruak
astiroago behatzeko aukera ematen dit eta,
besteak beste, ikastetxeko jolastokia egunero
ikustea suertatzen zaidanez gero arretaz
behatzen dut eta atentzioa ematen dit. Olgeta
lekuetan espazioaren banaketa
sexista dela uste dut. Nire iritziz
espazioaren erabilera oso ezberdina egiten
baitute neskek eta mutilek, eta horrek heuren
garapenean eragin itzela izan dezakeela
iruditzen zait, beti ere parekidetasunik
urrunduz.

Gogoeta eta ardura hau ez da berria,
zenbait herri eta eskolatan aspaldi hasi ziren
arlo hau aztertzen eta lantzen. Hortxe dugu
adibidez Hernanin orain dela hamarkada bat
hasitako lana «Berdintasunezko
jolasa. Hezkidetza eta espazioaren
inguruko baliabide gida», espazioaren
erabilera berdindua bultzatzea helburu
duena. http://www.hernani.eus/eu/fi
cheros/9_11451eu.pdf

Bide beretik, asko dira jolastokiaren
erabilera arauak garatu dituzten ikastetxeak,
espazioaren erabilera desberdinduan
oinarrituta. Erabilera arau hauek futbola eta
baloia hartu ohi dute oinarri: baloia jolastokitik
kenduz edo honen banaketa erregulatuz. Ez dut
uste baloia kentzea nahikoa denik, haratago
joan behar dugulakoan nago.

Antza denez, gurean ez eze beste herrialde
batzuetan ere gai honek hautsak arrotu ditu
eta lanean ari dira.
Austrian egindako ikerketak
honelakoa azaleratu zuen: nesken eta mutilen
portaera oso estereotipatua dela. Ondorioz,
neska zein mutilentzat ingurune
egokiak bultzatzeko eskoletako
kanpo espazioek ikuspuntu berritzaile eta
pedagokikoekin antolatu behar direla.

Dinamarkan ere gai
hau aztertzen ari dira eta eskoletako kanpo
espazioei bestelako forma eta
funtzioak ematea duen ekimena jarri
dute martxan, espazioak haur eta gazteen
portaeran duen eragina aztertzeko asmoz.
Egitasmoa aurkeztu zuten 7 ikastetxeri diru
laguntzak eman zitzaizkien lan horiek aurrera
eramateko. https://vimeo.com/52918490

Kontuak kontu, jolasen hierarkiagatik,
nesken eta mutilen
jokabideengatik edo
jolastokiaren espazioa antolatu
barik egoteagatik, mutilak
erdialdean kokatzen dira eta neskak
bazterretan. Noiz arte?

Martxoaren 8an eta azaroaren 25ean
parekidetasunari keinuak egitea ez dago
txarto, ez dago soberan, baina ez da nahikoa.
Urteak 365 egun ditu eta datorrenak 1
gehiago. Partekatu ditzagun espazioak eta
gainontzekok, denok zoriontsuago izateko.

Marisa Barrena psikopedagogoa da