“Desde el domingo solo llevamos
18 horas de aire limpio en Durango”

Noiztik edo nondik dator arazoa, eta nora garama?
Ados naiz, gaur egun dugun estruktura administratibo honetan, Euskal Herriko Udalek halako ingurugiroaren arazoaetan parte hartzeko limitazioak edo ezintasuna dituztela Diputazio ardurengandik.
Ardura nagusia kutsakorrak diren jarrerak topatu eta zuzentzea litzateke lehen urratsa, hau ez bait da arazo berria ( ezta ere Diputazioaren kutsakor jarrerak ez adieraztea, izkutatzea edo ikusi ez izatearena egitea arazoa zuzentzeko neurri egoki eta egokiak ez topatuz, beraien interesen propioen edo arduragabekeria babesean).
Bestalde inposatutako kutsakorratzat ditugun parametroak zuzenak badira, zergatik pertsona batzuk badakigu noiz parametro horiek gainditu behar dira? Gure gorputzaren Osasunan sufritzen ditugulako, minez, ezin arnasa hartuz, giharrak mindutak, ezin kalera irten, e. a.. Parametro horiek, ez dituzte pertsonen sentiberatasuna ezberdinak kontuan hartzen, batzuk parametro horien azpitik kalteak erjasatzen bait ditugu. Baina hori ezta ere ez da kontuan hartzen bulneragaitzaren aldeko enpatia gutxi bait dugu gizarte bezala.
Gure Euskal ardura gabeko enpresa kutsakor diruzaleari zor diogu hamarkada hauetako kutsadura. Gure Euskadiko mendiak merke merke saldu edo kontrol gabeko zabortegi zuloak sortuz. Guzti honi, gure zikoitzkeri propioaren ardura ezin dugu ahaztu. Nonbait ez bait dugu kutsaduraren burujabe nahi izan hamarkadetan zehar gehiengoak, lastima, berandu bait goaz.
Nere ustez, Durangaldeko herri eta industrien kutsaduraren mapa osatu beharko litzateke, kutsakor jarrera edo ohiturak zehaztuz, ez bait daude kutsadura neurtzeko baliabide aski. Non dago aldameneko Iurreta, Abadiño edo bailarako herrien kutsadura neurgailuak? Horrek, kutsadura nondik nora sortu eta haizea eramaten du adieraziko luke, txosten inpartzial eta on batekin batera. Baina hori Durangaldean eskaera hori egiteko aukera Mankomunitatea eta Diputazioak dauka nere ustean, beraien ardura eta betebeharretan bait daude.
Durangar ospetsu batek bere diskurtsoetan Melvin McLeod-ek 2012ko Abenduan editatutako Dalai Lama, Thich Nhat Hanh , Chögyam Trungpa, David Loy, Joseph Goldstein, Pema Chödrön,… eta beste 34 idazle eta budista pentsalarien erreflexioetatik bere diskurtsoetan aipatu zuen budista ikaskuntza errepikatzen diot.
“???? ?????? ???????????, ??????? ????????? ???????? ???? ????? ????, ?????? ??????????? ???????????? ?????? ?????? ???? ???????”.
Ea, lehendakaria aipatzen zuena, behingoz mankomunitateko eta Diputazioko ingurugiroa bere arduretan daudenak, beraien ardurak betetzen dituzten, kutsakor jarrera eta industriak seinalatuzseinalatuz lehenik.
Durangora itzuliz, beharbada mendi tartean dagoen bailara itxi honetan haize karentzia edo inbertsio termikoak kutsadura herrian mantentzen duenez, beharbada ez litzateke ahantzi behar herritarrei haizea kendu eta itzala emango duten torreen alderdi baten baten proiektu polemikoan. Lastima ez herritarrek hamarkadetan ez lehenago kutsaduraz burujabe izatea. Lehen utsa kontziente izatea, kontzientziaz ardura hartzeko.
Arduragabekeria norena litzake, alboko herri batetako industriak Durangoko haizea kutsatu egiten badu urteetan zehar, baina industria horrek herri horretan sortzen duen kutsadura antzeman nahi ez bada? … Azken hamarkadetan izan den bezala…
Basoak dira gure planetaren gure haizearen filtro garbitzaile naturalak, baina salgai jarraitzen dutela dirudite eta interes ekonomikoa dute ardatz nagusia gure lurraldean ere.
Gure mendi eta basoen uztiaketa diruzalea da gaur egun jarraitzen duen modeloa, burujabe izan behar lehen, orekaren bila kontzientzia zuzena hedatzeko. Emaitza gizartearen alergia eta hipersentiberatasun kimiko kasuak areagotzea eta nerabe garaitik mina sufritzen izatea biztanlegoari bait dakar.
Oreka ekologikoa ez apurtzen jarraitu mesedez!!!